Σαμιώτικο κρασί: ιστορία & παράδοση
Μυθολογία, ιστορία και το εκφραστικό τοπωνύμιο Άμπελος να περιγράφει έναν από τους δύο ορεινούς όγκους που σχηματίζουν το νησί: όλα μιλούν για έναν από τους ομορφότερους αμπελώνες του κόσμου, αυτόν της Σάμου. Το κρασί που παράγεται σε αυτόν τον τόπο, το φημισμένο σαμιώτικο κρασί, χαίρει σήμερα υψηλής αναγνωρισιμότητας σε όλον τον κόσμο και έχει ταυτίσει απόλυτα το όνομά του με τη γεωγραφική του προέλευση, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους πλέον εκλεκτούς διεθνείς αμπελώνες.
Η ιστορία του σαμιώτικου κρασιού ανάγεται στην πρώιμη αρχαιότητα, όταν η ιστορική μνήμη μπλέκεται ακόμα με την παράδοση και τη μυθολογία. Ο μύθος λέει ότι ο πρώτος που δίδαξε την καλλιέργεια της αμπέλου στους κατοίκους της Σάμου ήταν ο ήρωας της Αργοναυτικής Εκστρατείας Αγκαίος, ο οποίος βασίλεψε στο νησί. Πληροφορίες κατά την αρχαιότητα για τα κρασιά της Σάμου συναντάμε στον Ιπποκράτη, το Γαληνό, το Θεόφραστο, ενώ το πλοίο «Κυρήνεια» αποδεδειγμένα μεταφέρει τα χρόνια εκείνα κρασιά από τη Σάμο σε διάφορα λιμάνια.
«Σαμία Άμπελος»
Η έκταση των καλλιεργούμενων αμπελώνων της Σάμου είναι περίπου 16.000 στρέμματα. Το 98% και πλέον των αμπελώνων αυτών αφορούν την καλλιέργεια του λευκού, μικρόρωγου, μοσχάτου σταφυλιού της Σάμου, το οποίο θεωρείται ο πιο ευγενής κλώνος της μεγάλης οικογένειας των μοσχάτων. Απ’ αυτό παράγονται τα φημισμένα κρασιά «ΣΑΜΟΣ» και μικρή ποσότητα επιτραπέζιου οίνου, εξαιρετικής ποιότητας. Σε πολύ μικρό ποσοστό υπάρχει η καλλιέργεια δύο ερυθρών ποικιλιών, του Φωκιανού και του Ρητινού, από τα οποία παράγεται ελάχιστη ποσότητα ροζέ οίνου.
Οι αμπελώνες είναι εγκατεστημένοι κυρίως στις πλαγιές των βουνών στο κεντρικό και το βόρειο τμήμα του νησιού, σε υψόμετρο που φθάνει τα 800 μέτρα, ανάμεσα στο γαλάζιο του ουρανού και της αιγαιοπελαγίτικης θάλασσας, σε πανάρχαιες, χτιστές πεζούλες, φτιαγμένες για να συγκρατούν και να αποστραγγίζουν το πολύτιμο χώμα, δημιουργώντας απανωτές ταράτσες, στενές λουρίδες γης, όπου συχνά δε χωρά πάρα μόνο μία σειρά από κλήματα.
Το εξαιρετικό υπέδαφος (χαλικώδες, σχιστολιθικό και με μεγάλη ικανότητα αποστράγγισης), σε συνδυασμό με το ευνοϊκό για την αμπελοκαλλιέργεια μικροκλίμα (αξιοσημείωτη ηλιοφάνεια που συνδυάζεται με μάλλον χαμηλές θερμοκρασίες, λόγω του μεγάλου, σε ορισμένα σημεία, υψομέτρου), δίνει τη δυνατότητα στα σταφύλια να ωριμάζουν σταδιακά και με τον πιο φυσικό τρόπο, όπως απαιτείται για όλα τα γλυκά κρασιά ευγενικής καταγωγής.
Η ετήσια παραγωγή ανέρχεται σε 7.000 περίπου τόνους κρασιού ετησίως.
Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου (ΕΟΣΣ)
Η ΕΟΣΣ είναι ένας από τους παλαιότερους συνεταιρισμούς της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1934, με την ψήφιση του Νόμου 6085, ύστερα από κινητοποίηση των αμπελουργών της Σάμου, με στόχο να εξασφαλίσει τον πλήρη έλεγχο της οινοποίησης των μοσχάτων σταφυλιών του νησιού και της διακίνησης των κρασιών του, χωρίς τη μεσολάβηση των κρασεμπόρων της εποχής εκείνης.
Η ιστορική πορεία της ΕΟΣΣ απέδειξε ότι η Ένωση δεν ήταν απλώς μια αναγκαιότητα, αλλά μια επιλογή στρατηγικής σημασίας, καθώς μέσα στα χρόνια που πέρασαν τα επιτεύγματα ήταν πολλά. Το 1970 πρώτη η Σάμος αναγνωρίζεται ως ονομασία προέλευσης ελεγχόμενη (Ο.Π.Ε.). Παράλληλα, οι οίνοι «ΣΑΜΟΣ»αποκτούν διεθνή φήμη.
Σήμερα η ΕΟΣΣ απαρτίζεται από 25 πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς, στους οποίους συμμετέχουν 4.000 περίπου φυσικά μέλη. Η Ένωση συγκεντρώνει, οινοποιεί και εμπορεύεται κατ’ αποκλειστικότητα, για λογαριασμό των αμπελουργών της Σάμου, το σύνολο της παραγωγής τους (κατά μέσον όρο 70.000 HL), γεγονός που την καθιστά ξεχωριστή ανάμεσα στις συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας. Κοιτώντας δυναμικά προς το μέλλον, η ΕΟΣΣ συνεχώς εκσυγχρονίζεται και επενδύει σε τεχνολογία και τεχνογνωσία, συνδυάζοντάς τις αρμονικά με τις επιταγές της παραδοσιακής οινοποίησης.
Η ΕΟΣΣ διαθέτει σήμερα δύο υπερσύγχρονα οινοποιεία, στο Μαλαγάρι και στο Καρλόβασι της Σάμου, συνολικής χωρητικότητας 20.000 τόνων, απασχολεί δε 80 περίπου άτομα.
Εξαγωγές
Το σαμιώτικο κρασί αποτέλεσε ανέκαθεν έναν από τους κύριους πρεσβευτές της Ελλάδας στο εξωτερικό, με εξαγωγές σε χώρες όπως η Γαλλία (η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για την ΕΟΣΣ εδώ και 45 περίπου χρόνια), ο Καναδάς, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ελβετία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Κύπρος, η Αυστραλία, η Κίνα κ.ά. Νέες αγορές συνεχώς προστίθενται, με πιο πρόσφατες εισόδους αυτές της Τσεχίας, της Σερβίας, της Εσθονίας, της Σιγκαπούρης και του Χονγκ Κονγκ.
Διακρίσεις
Το «ΣΑΜΟΣ» είναι το πρώτο ελληνικό κρασί που αναγνωρίστηκε ως Ο.Π.Ε., αποτελεί δε επί έναν και πλέον αιώνα τον καλύτερο πρεσβευτή της ελληνικής οινοποιίας στη διεθνή οιναγορά. Τα προϊόντα της ΕΟΣΣ έχουν τιμηθεί με εκατοντάδες χρυσά και άλλα μετάλλια διεθνών εκθέσεων, με αποκορύφωμα τα 3 χρυσά βραβεία που κέρδισε το Samos Anthemis σε 3 ξεχωριστούς διαγωνισμούς το 2016 οι οποίοι είναι International Wine Thessaloniki , Concours Mondial De Bruxelles , Selection Mondiales des Vins of Canada. Τα σαμιώτικα κρασιά έχουν υμνηθεί από τη λαϊκή Μούσα, αλλά και από μεγάλους ποιητές, όπως ο λόρδος Βύρων, που στο λυρικό έργο του “Δον Ζουάν” γράφει: “Γέμισε ξέχειλη την κούπα με σαμιώτικο κρασί”!
Πηγή http://reviews.in.gr/diafora/krasia/article/?aid=1231279761
